آشنایی با ساز کالیمبا
توضیحات:
-
به نام خدا
امروزه بسیاری از مردم در سرتاسر جهان به شنیدن یا نواختن آن علاقه دارند. این ساز بیشتر در کشورهای کنگو و زیمبابوه نواخته می شد. اما امروزه در بسیاری از کشورها نواخته می شود و بسیاری از افراد بدنبال یادگیری آن هستند.
در اوایل قرن بیستم، هیو تریسی (Hugh Tracey) که یک متخصص اتنوموزیکولوژی انگلیسی بود به طور گستره در تمام روستاهای آفریقا سفر کرد. طی ۵ دهه زندگی او در آفریقا و در میان سفرهای خود با گروه سازی که به آن Thumb Piano می گفتند آشنا شد. پیانوهای انگشتی سازهای کوچکی بودند که از طریق تیغه های فلزی که روی آنها بود صدا به وجود می آمد. هیو تریسی عمیقا عاشق موسیقی آفریقایی شد و تصمیم گرفت تا پیانوهای انگشتی را به مردم جهان معرفی کند. پیانوهای انگشتی شکل های متفاوتی داشتند. کوک، نحوه نواختن و نام این ساز در مناطق مختلف آفریقا متفاوت بود و همه این موارد بستگی به محل پیدایش این ساز داشتند.
برخی این ساز را با نام امبیرا یا پیانو انگشتی هم می‌شناسند. ساز کالیمبا یک ساز خود صدای تیغه‌ای است که تیغه های آن معمولا از جنس فلز است که یک سر تیغه آزاد و سر دیگر آن به ساز متصل است. نوازنده به منظور نواختن این ساز، به کمک سر انگشتان خود به انتهای آزاد ضربه می زند. با این کار، تیغه مرتعش شده و صدا تولید می شود.
قرارگیری تیغه های ساز روی یک جعبه چوبی و وجود حفره هایی روی جعبه برای تشدید صدا سبب ایجاد صدا می شود.
در برخی سازهای کالیمبا به منظور تقویت صدا، نیروهای مغناطیس و آهنربا بکار می رود. بدین منظور، داخل جعبه از قطعات کوچک آهنربا استفاده می شود.
یادگیری و نواختن ساز کالیمبا بسیار راحت است. تیغه های فلزی این ساز، در هنگام نواختن حکم کلاویه های پیانو را دارند. برای راحتی در نواختن و به منظور شناختن نت ها، برچسب هایی روی آنها چسبانده شده است. وجود این برچسب ها موجب راحتی و سرعت در نواختن می شود. این برچسب های بصورت جداگانه و بعنوان وسایل جانبی درون جعبه آکبند این ساز وجود دارد.
صدای حاصل از کالیمبا بصورت کوپه ای و سیال است که به عقیده بسیاری از دوستداران موسیقی، صدایی دلربا و آرامشبخش دارد. به کمک هر دو انگشتان شست بصورت متناوب یا همزمان می توان صدایی هارمونیک و ریتمیک را تولید کرد. حالت های مختلف صدا با فشار دادن زبانه ها با بالا و پایین قابل تولید است.
یادگیری این ساز نیاز به تمرکز و تمرین با انگشتان دست دارد.